20 lat temu, o północy 1 maja 2004 r. Polska stała się członkiem Unii. Wraz z nią do związku państw przystąpiły Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry. W tym historycznym momencie liczył się nie tylko bilans zysków związanych z akcesją oraz wynikające z niej obawy, lecz także jej wymiar symboliczny. Zmarły w 2023 r. czeski i francuski pisarz i eseista, Milan Kundera, pisał o Europie Środkowej, że narody, które uznawały się za zachodnie, w 1945 r. obudziły się na Wschodzie. W 2004 r. w sferze symbolicznej przynajmniej część z nich ponownie obudziła się na Zachodzie.
115 lat temu, 13 kwietnia 1909 r., urodził się Stanisław Ulam. Współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej, jeden z ojców bomby atomowej i wodorowej. Miał swój udział w wysłaniu ludzi na Księżyc, był także doradcą naukowym prezydenta Kennedy’ego oraz armii USA w najgorętszym okresie zimnej wojny.
5 marca 1946 r. Winston Churchill w przemówieniu wygłoszonym w amerykańskim Fulton powiedział, że Europę podzieliła „żelazna kurtyna” i ostrzegł przed ekspansją komunizmu. Było to pierwsze publiczne użycie tego określenia, które miało się stać symbolem rozpoczynającej się konfrontacji Zachodu ze Związkiem Sowieckim.
20 lat temu, 11 lutego 2004 r., w Tampie na Florydzie zmarł płk Ryszard Kukliński, oficer Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, który na początku lat 70. nawiązał współpracę z amerykańskim wywiadem. Jako „Jack Strong” przekazał mu m.in. strategiczne plany Układu Warszawskiego.
Najważniejszym dokonaniem papieża było nie samo przyczynienie się do upadku komunizmu, ale doprowadzenie do przemian bez rozlewu krwi – mówi PAP ks. prof. Piotr Mazurkiewicz z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zaznacza, że zasługi papieża pozwalają nazywać go wielkim.
70 lat temu, 5 marca 1953 r., ppor. Franciszek Jarecki uciekł myśliwcem MiG-15bis na duńską wyspę Bornholm. Była to pierwsza w historii ucieczka pilota odrzutowego myśliwca z komunistycznego kraju na Zachód. „Dla Amerykanów maszyna była bezcenną zdobyczą” – mówi PAP historyk lotnictwa dr hab. Andrzej Olejko.
W październiku 1962 r. Sowieci rozmieścili na Kubie rakiety z głowicami nuklearnymi. 16 października Komitet Wykonawczy Narodowej Rady Bezpieczeństwa USA podjął decyzję o rozpoczęciu morskiej blokady Kuby przez siły amerykańskie. Świat stanął w obliczu wojny nuklearnej.
5 lat temu, 26 maja 2017 r., zmarł Zbigniew Brzeziński, jeden z najbardziej wpływowych politologów i strategów polityki zagranicznej USA, szef Rady Bezpieczeństwa Narodowego w czasie prezydentury Jimmy’ego Cartera. Mówił o sobie, że jest Amerykaninem, który sercem pozostał przy Polsce.
13 sierpnia 1961 r. był fatalnym dniem dla Niemiec i dla świata – stwierdził prezydent RFN Frank-Walter Steinmeier podczas uroczystości w 60. rocznicę budowy muru berlińskiego, który na 28 lat podzielił miasto.
George Shultz, szef dyplomacji USA za prezydentury Ronalda Reagana, zmarł w sobotę w wieku 100 lat – informuje w niedzielę think tank Hoover Institution, gdzie pracował były dyplomata.