> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

30 marca

  • Jan Bytnar "Rudy". Źródło: Wikimedia Commons

    W Szpitalu Wolskim w Warszawie zmarł na skutek obrażeń odniesionych podczas przesłuchań prowadzonych przez gestapo Jan Bytnar „Rudy”, odbity w akcji pod Arsenałem; tego samego dnia w warszawskim szpitalu Dzieciątka Jezus zmarł ranny w czasie akcji Maciej Aleksy Dawidowski „Alek”.

  • Kurierzy tatrzańscy - od prawej: Józef Krzeptowski, Władysław Roj-Gąsienica, Jan Bobowski, Jan Kula, Józef Uznański, Stanisław Kula. Źródło: Wikimedia Commons

    W Zakopanem urodził się Józef Uznański, przewodnik tatrzański, w czasie II wojny światowej kurier ZWZ-AK, po wojnie ratownik górski, jeden z pierwszych ratowników pracujących z psem specjalnie przeszkolonym do odnajdowania ofiar lawin.

  • Prof. Paweł Śpiewak. Fot. PAP/M. Obara

    W Warszawie zmarł historyk myśli społecznej i socjolog, były dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego prof. Paweł Śpiewak.

  • Krzysztof Teodor Toeplitz. Fot. PAP/L. Szymański

    W Warszawie zmarł Krzysztof Teodor Toeplitz, pisarz, publicysta, autor scenariuszy filmowych, m.in. serialu „Czterdziestolatek”; wykładowca warszawskiej PWST i PWSFTviT w Łodzi.

  • Janina Brochwiczówna, operetka "Madame Pompadur" Leo Falla w Teatrze Wielkim w Warszawie. 1939 r. Fot. NAC

    W Bretanii zmarła Janina Brochwiczówna, aktorka teatralna i filmowa, artystka kabaretowa, znana m.in. z ról w filmach „Każdemu wolno kochać”, „Żona i nie żona”; od 1945 roku przebywała na emigracji.

  • Tadeusz Żenczykowski. Fot. NAC

    W Londynie zmarł Tadeusz Żenczykowski, prezes Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej, szef oddziału propagandy Obozu Zjednoczenia Narodowego, poseł na Sejm (1938); od 1940 r. w Biurze Informacji i Propagandy KG ZWZ-AK; w latach 1954–1972 redaktor, a następnie zastępca dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

  • Premiera telewizyjnego filmu Janusza Kondratiuka „Big Bang”.

  • W Katowicach zmarł Stefan Maria Kuczyński, historyk, mediewista, autor powieści historycznych, m.in. „Zawisza Czarny” oraz licznych prac naukowych, m.in. „Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim”.

  • Reprodukcja zdjęcia - Mariusz Łabentowicz pobity przez milicję. Bydgoszcz, 1981.03.19. Fot. PAP/CAF/S. Kraszewski

    W Warszawie podpisane zostało porozumienie pomiędzy stroną rządową a solidarnościową, kończące tzw. kryzys bydgoski. Władze NSZZ „Solidarność” odwołały planowany na 31 marca strajk generalny.

  • Premiera filmu „Awans” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

  • FSO Warszawa. Fot. PAP/G. Michałowski

    Zakończono produkcję samochodu FSO Warszawa.

  • W kopalni „Rokitnica” w Zabrzu po trwającej sześć dni (158 godzin) akcji, uratowano górnika Alojzego Piontka.

  • Pałac Lubomirskich. Warszawa, 08.1970. Fot. PAP/CAF/A. Urbanek

    W Warszawie rozpoczęła się operacja przesunięcia Pałacu Lubomirskich – odcięty od fundamentów pałac obrócono o ponad 70 stopni w stosunku do pierwotnego położenia.

  • Adrianna Biedrzyńska. Fot. PAP/M. Billewicz

    W Toruniu urodziła się Adrianna Biedrzyńska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Dekalog IV”, „Niezwykła podróż Baltazara Kobera”, „Piłkarski poker”, „300 mil do nieba”, „Nad rzeką, której nie ma”, „Pierścionek z orłem w koronie” i „Pajęczarki”.

  • Urodziła się Hanna Bakuła, malarka, pisarka i publicystka.

  • Gdański bazar w ruinach. 1945 r. Fot. PAP/Archiwum

    Wojska 2. Frontu Białoruskiego, przy udziale 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte, zajęły Gdańsk.

  • W Warszawie urodził się Stanisław Latałło, operator filmowy, reżyser, aktor, odtwórca roli Franciszka Retmana w „Iluminacji” Krzysztofa Zanussiego.

  • W Bielsku urodził się Zbigniew Bizoń, kompozytor, saksofonista, członek zespołów Niebiesko-Czarni, Czerwono-Czarni, Tajfuny, lider formacji Bizony, autor przeboju „Nie wiem, czy to warto”.

  • Mjr Henryk Dobrzański „Hubal”. Fot. PAP/CAF

    Żołnierze Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego pod dowództwem mjr. Henryka Dobrzańskiego ps. Hubal wyrwali się z okrążenia pod wsią Hucisko w pow. koneckim, gdzie pokonali niemiecki batalion policji; w odwecie Niemcy zamordowali 711 mieszkańców z 31 wsi, znajdujących się na szlaku Oddziału Wydzielonego. Najwięcej ofiar było wśród mieszkańców wsi Skłoby, Gałki, Szałas Stary i Hucisko.

  • Maciej Rataj. Fot. NAC

    W Warszawie Niemcy dokonali aresztowań działaczy politycznych i społecznych, lekarzy, adwokatów oraz nauczycieli; wśród zatrzymanych był m.in. Maciej Rataj, były marszałek Sejmu RP, jeden z przywódców Stronnictwa Ludowego, zaangażowany w działania konspiracyjnej Głównej Rady Politycznej przy Służbie Zwycięstwu Polski; rozstrzelany w czerwcu 1940 r. w Palmirach.

  • Zofia Merle. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie urodziła się Zofia Merle, aktorka, występowała m.in. w Studenckim Teatrze Satyryków i warszawskim Teatrze Komedia; znana m.in. z ról w filmach „Rzeczpospolita babska”, „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?”, „Miś”, a także z seriali „Chłopi” oraz „Noce i dnie”.

  • Odezwa rosyjskiego Rządu Tymczasowego do Polaków.

  • Jadwiga Andrzejewska. Fot. NAC

    W Łodzi urodziła się Jadwiga Andrzejewska, aktorka; gwiazda kina międzywojennego, wystąpiła m.in. w filmach „Dziewczęta z Nowolipek” i „Strachy” oraz komediach „Papa się żeni”, „Ada to nie wypada”.

  • Witold Urbanowicz. Źródło: Wikimedia Commons

    W Olszance koło Suwałk urodził się Witold Urbanowicz, as polskiego lotnictwa; w czasie II wojny światowej dowódca Dywizjonu 303.

  • Stefan Banach. Fot. PAP/CAF

    W Krakowie urodził się Stefan Banach, matematyk, wykładowca Uniwersytetu Jana Kazimierza, współzałożyciel lwowskiej szkoły matematycznej; jeden z twórców analizy funkcjonalnej.

  • W Kórniku zmarł Jan Kanty Działyński, mecenas sztuki, bibliofil i wydawca; uczestnik Powstania Wielkopolskiego w 1848 r.; w czasie Powstania Styczniowego „organizator sił zbrojnych narodowych w zaborze pruskim”.

  • Cesarstwo Rosyjskie sprzedało Stanom Zjednoczonym Alaskę i Wyspy Aleuckie; jednym z głównych negocjatorów transakcji ze strony amerykańskiej był Polak, gen. Włodzimierz Krzyżanowski, który następnie został pierwszym amerykańskim administratorem Alaski.

  • Gabriela Zapolska. Fot. CBN Polona

    W Podhajcach urodziła się Gabriela Zapolska, aktorka, powieściopisarka, dramatopisarka, felietonistka; autorka m.in. dramatów „Moralność Pani Dulskiej”, „Skiz”, „Żabusia” i powieści „Kaśka Kariatyda”.

  • Portret Ignacego Łukasiewicza - Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce. Fot. PAP/P. Pawłowski

    W oknie lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego.

  • W Malborku zmarł Konrad von Jungingen, wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393–1407.